Ankara Roma Hamamı | Tarihi | Neler Var | Giriş Ücreti ve Ziyaret Saatleri
İçindekiler
3 yüzyıla kadar uzanan tarihiyle ön plana çıkan Ankara Roma Hamamı, Frig devri kalıntılarıyla önemli bir tarihi bölgedir. Roma Hamamı, M.S 212 – 217 yılları arasında yapılmıştır. Yaptıran kişi Roma İmparatoru Caracalla’dır. Yunan mitolojisinde tıp ve sağlık tanrısı olan Asklepios’a adanmış bir bölgedir. Hamamın yapılışı maddi açıdan birtakım zorlukları beraberinde getiriyordu. Bu nedenle Tiberius Julius Justinianus adlı zengin bir kişi tarafından maddi destek verilmiştir.
İlginizi Çekebilir: Anadolu Medeniyetleri Müzesi Sanal Tur
Zamana yenilmeden günümüze kadar gelebilen Roma Hamamı, tarihe kaynaklık ediyor. Araştırmalara göre hamamın yapılış amacı halka hizmet etmekten ziyade imparatorluğun kullanımına açmaktı. Ki yapının mimari özellikleri incelendiğinde de sıradan bir hamam olmadığı anlaşılabiliyor. Tarihsel öneminin büyük olması ve birçok tarihi bilgi içermesinden dolayı 1997 – 2001 yıllar arasında açık hava müzesi özelliği kazanmıştır.
Ankara Roma Hamamı Mimari Özellikleri
Roma Hamamı 80 x 130 metre ölçülere sahiptir. Çevresinde revaklı sütunlar bulunmaktadır. Bina yapısı farklı bölümlere ayrılmıştır. Bu bölümler oldukça geniş bir alanda olduğu rahatlıkla görülebilmektedir. Mimari yapıları ve özellikleri genel olarak şöyledir:
İlginizi Çekebilir: 2022 Anıtkabir Sanal Gezi- Sanal Tur- 3D Olarak Gez!
- Sudatorium: Ocak kenarına inşa edilen bir bölümdür. Kullanım amacı terlemekti.
- Apoditerium: Soyunma bölümü olarak adlandırılmaktadır. Soyunmayı daha konforlu hale getirebilmek için nişlerle örtülmüştür.
- Tepidarium: Ankara Roma Hamamı kazılarında yapının sütunları ortaya çıkarılmıştır. Araştırmalara göre ılıklık kısmı olduğu tespit edilmiştir. Yapının üst kısmında yıkanma odalarının olduğuna dair izler bulunmuştur.
- Caldarium: Hamamın arka kısmında yer alan Caldarium, sıcaklık kısmıdır. Toplam 12 külhana sahitir. Roma Hamamı’nın ılıklık kısmı ve sıcaklık bölümü daha geniş inşa edilmiştir. Odaların çevresinde bir ısıtma sistemi bile yer alıyordu. Bu sistem tuğladan yapılmıştır. Sistemin en büyük avantajı sıcak havayı iç kısımda daha iyi sirkülasyonunu sağlamaktır. Böylelikle hamam daha iyi ve uzun süre ısıtılabiliyordu.
- Palaestra: 95 x 95 ölçülerinde yapılan palaestra, çeşitli spor aktivitelerinin yapıldığı bölümdür. En çok yapılan aktiviteler güreş ve beden eğitimidir. Taş ve tuğladan inşa edilmiş bir bölümdür. Bölümün sağ kısmında bulunan sütuna yakından bakarsanız yazılı olduğunu görebilirsiniz. Bölüme giriş yapmak isteyenler Çankırı Caddesi’nden ulaşım sağlayabilirler.
- Phirigidarium: Kısaca soğukluk bölümü olarak adlandırılır. Konum itibarıyla yüzme havuzunun solunda (piscine) ve Palaestra’nın arkasında yer alır. Yüzme havuzu inşa edilirken her detay göz önüne alınmıştır. Görülebilen oturma basamaklarının kalıntıları bunun bir kanıtıdır.
- Hypocaust: Roma Hamamı’nda ısıtma tesisatının yer aldığı bölümdür.
Sütunlu Yol
İlk kez ortaya çıkarılışı Cumhuriyetin ilk yıllarına rastlar. Yol geçmişte August Tapınağı’na kadar uzansa da zamanla yol altında kalmıştır. Mermer sütunlarla inşa edilen yolun kalıntılarını palaestranın doğusunda görebilirsiniz. Sütunlu yol M.S 3. yüzyıla kadar uzanmaktadır.
İlginizi Çekebilir: Türkiye’nin Kültür Kokan Tarihi Turistik Yerleri | Tarihi 250 Yer
Roma Hamamı’nda Neler Var?
Roma Hamamı bugün 65 bin metrekarelik bir alanda ziyaretçilerini ağırlıyor. Hamamın keşfi ise tesadüfen gerçekleşmiştir. 1931 yılında civarda yapılan bir inşaat sırasında ilgi çekici kalıntılar ortaya çıkarılmıştır. Araştırmacıların kalıntıları incelemesi sonrasında bölgenin önemli olduğuna karar verilmiştir. 1938 – 1943 yılları arasında Türk Tarih Kurumu’nun başlattığı kazılarla neticesinde Roma Hamamı’nda çıkarılan kalıntılar artmıştır.
İlginizi Çekebilir: Ankara Gezilecek Tarihi Yerler: En Muhteşem 67 Turistik Mekan
7. yüzyılda bir yangınla harap olan Roma Hamamı, daha sonra onarılmıştır. Hamamdan çıkarılan sikkeler incelendiğinde yenilemeye dair bilgiler alınabilmektedir. Ayrıca 500 yıl kullanıldığına dair de bilgiler vardır. 1938 – 1943 kazılarında yıkanma, soyunma, külhan odaları ve servis yolları gün yüzüne çıkarılmıştır. Hamamdaki kalıntılar sayesinde Ankara’nın tarihi yapısı, ticari yaşamı ve sportif yönüne dair bilgiler öğrenilmiştir. Üç ana grupta incelenen Roma Hamamı, mezar stelleri, mimari parçalar ve kitabeler üzerinden araştırılıyor. Bölgede görebileceğiniz 1000’e yakın taş eserlerin ilgi çekenleri şunlardır:
- Lahitler
- Sütun başlıkları
- Altar
- Aslan heykelleri
- Su künkleri
- Yazıtlı taşlar
- Kaideler
Amulet (Roma Hamamı Muskası)
M.Ö 8. yüzyıla Antik Mısır dönemine uzanan Amulet, Roma Hamamı’nın en ilgi çeken eserlerindendir. Fayanstan yapılmış olan bu muskanın ön ve arka yüzü tarihi açıdan değerlidir. Çünkü arka yüzünde 2. Ramses’in ismi varken ön yüzünde kullandığı tahtı bulunuyor. 2009 yılında ortaya çıkarılan muska üzerinde devekuşu tüyü motifleri ilgi çekiyor. Ayrıca güneş kursu da görülebiliyor. Bu muskanın benzer yapıdaki örnekleri yurtdışında yer alıyor. Mısır Petrie Arkeoloji Müzesi ve Birleşik Krallık Ashmolen Müzesi’nde örnekler görülebilir. Fakat Roma Hamamı’ndaki Amulet’teki farklılıklar muskanın tarihi açıdan daha değerli olmasını sağlıyor.
Altar Masası
Sekizgen bir tasarıma sahip olan Altar Masası, Bizans dönemine tarihleniyor. Bu dönemde masa, Efkaristiya Ayini için öne çıkıyordu. Ekmek, şarapla yapılan ve Hz. İsa ile yakınlaşma amacıyla sağlayan bu ayin Hristiyanlarca kutsal sayılmaktaydı.
Roma Dönemi İmparator Heykeli
Kalıntı incelendiğinde bir imparatora ait olma ihtimali yüksektir. 2009 yılında keşfedilen bu heykelin başı ne yazık ki bulunamamıştır. 5 parçalı bir şekilde gün yüzüne çıkarılan heykel, günümüzde Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenmektedir.
Attis Heykelciği
Roma Hamamı’nın bir diğer önemli eseri, 12 santimetrelik Attis Heykelciği’dir. Bronzdan yapılan heykel, İç Anadolu’da karşılaşılan ilk Attis tasviridir. Bu yönüyle oldukça değerli bir parçadır. Frigler döneminin tarım tanrısı olan Attis, belinde kemeri, chiton elbiseli, kanatlı ve ayakta olarak görülebiliyor.
Çarmıha Gerilmiş İsa Heykeli
11 santimetre yüksekliğindeki heykelde Hz. İsa kollarını açmış bir şekilde tasvir edilebiliyor. Ancak ahşap çarmık detayı zaman içerisinde biraz yok olmuştur. Bizans döneminde yapıldığı tahmin edilen heykelcik M.S 8. yüzyılda meydana gelen Emevi işgalinde buraya getirilmiştir.
Ankara Roma Hamamı Giriş Ücreti 2023
Frig dönemi kalıntılarıyla tarihe ışık tutan Ankara Roma Hamamı 40 TL giriş ücretine sahiptir. Ayrıca müze kartı bulunanlar bu müzeyi ücretsiz olarak ziyaret edebilmektedir.
Ankara Roma Hamamı Ziyaret Saatleri 2023
Roma Hamamı, 08:00 – 17:30 saatleri arasında ziyaret edilebilmektedir. Müze haftanın her günü açıktır.
