Gordion Antik Kenti ve Müzesi | Neler Var? | Giriş Ücreti ve Ziyaret Saatleri
İçindekiler
Çok büyük bir miras Gordion Antik Kenti. Başkent Ankara’nın hemen yanı başında Polatlı ilçesinin Yassıhöyük Köyünde konumlanıyor. Frigler döneminde Başkentlik yapmış ve dönemin tüm kültürel birikiminin bulunduğu bir yer. Özellikle ünlü Frig Kralı Midas’ın Tümülüs’ü, döneminin dünyada bulunan en büyük ahşap yapısı olarak tarihi çok iyi yansıtıyor.
M.Ö 900’lü yıllarda döneminin en ihtişamlı şehirlerinden biri olan Gordion, şu an da ancak aranırsa bulunabilecek bir halde. Şehrin olduğu bölgede milattan önce 3000 yılından milattan sonra 1300’lü yıllara dek yerleşim olduğu hâkim bir kanı. Fakat Frigler tarafından buranın Başkent yapılması Hititlerin yıkılması neticesinde gerçekleşiyor.
İlginizi Çekebilir: Ankara Gezilecek Tarihi Yerler: En Muhteşem 67 Turistik Mekan
Gordion Antik Kenti Hakkında Bilgi
Friglerin bölgeye nereden geldiği henüz tam olarak bilinmiyor. Hititlerin de yıkılmasına sebep olan Kavimler Göçü sırasında Trakya üstünden gelen kavimlerin Friglerin atası olduğu görüşüne inanılıyor. Ünlü coğrafyacı Strabon’a göre Brygler olarak anılan Trak boyu, boğazlar üzerinden Anadolu’ya gelerek Friglerin atalarını oluşturmuştur. Ancak çeşitli araştırmalar sonucu Friglerin atalarının tek bir köken değil zamanla Makedonya üzerinden göçen farklı halkların olduğu düşünülmektedir.
İnsanların yoğun bir şekilde toplandığı Gordion, milattan önce 9. Yüzyılda Friglerin ilk kralı Gordias tarafından Başkent ilan edilmiş. Gordias’ın ölümüyle yerine oğlu Midas kral olmuş. Gordion Antik kentinin Başkent olduğuna dair kesin sonuçlar olmasa da kentte bulunan büyük kalıntılar ve Tümülüsler buranın Başkent olduğu kanısını çok güçlendiriyor. Yapıların usta işi ve görkemli olması bu düşüncenin en büyük dayanağıdır.
İlginizi Çekebilir: Türkiye’nin Kültür Kokan Tarihi Turistik Yerleri | Tarihi 250 Yer
Gordion kenti, milattan önce 8. yüzyılda Kimmer akınlarına maruz kalmış ve bu dönemde şehrin kaderi değişmiştir. Kimmerler bu akınlarında şehrin büyük bir kısmını yağmalamışlar. Ancak Kimmerler yağmaladıkları topraklara yerleşmemişler. Milattan önce 6.yüzyılda Lidyalı Kroinos ve Alyattes hâkimiyetinde bulunan Frigler, milattan önce 540 yılında Perslerin Lidya’yı ele geçirmesi sonucu tarih sahnesinden silindiler. Bir süre Perslerin eğemenliğinde bulunan Gordion, daha sonra Büyük İskenderun eline geçmiş ardında da milattan önce 280 yılında Galatların tarafından istila edilince önemini kaybederek bir köy haline dönüşmüştür.
Frigler, yazılı kaynaklarda en az yer alan medeniyetlerden birisidir. Bu nedenle haklarında çok fazla bilgi yoktur. Olan bilgilerin çoğunluğu da efsanedir. Frigler hakkında elde edilen bilgilerin kaynakları günümüzde Gordion Müzesinde ve Anadolu Medeniyetler Müzesinde sergilenmektedir. Medeniyete dair son kalan izlere erişmek için ise Gordion Antik Kenti’ni gezmek gerekir.
İlginizi Çekebilir: Altın Köşk Müzesi | Tarihçesi | Neler Var? | Giriş ve Ziyaret Bilgileri
Gordion Antik Kenti’nde Neler Var?
Gordion Antik Kenti bünyesinde 5 farklı kültür tabakasını bulundurur. En alt tabakada Eski Tunç Çağı kalıntıları bulunur. Bu tabakanın üstünde ise Hiti ve eski Frig kalıntıları mevcuttur. Asıl Frig yerleşime ait kalıntılar ise üçüncü tabakada yer alır. Frig kalıntılarının üstünde Pers İmparatorluğu döneminden kalıntılar yer alırken beşinci tabakada Büyük İskender ve Galat yerleşimine ait kalıntılar mevcuttur. Gordion Antik Kentinde dönemin izlerini taşıyan yapılar da bulunmaktadır.
İlginizi Çekebilir: Türk Hava Kurumu Müzesi Hakkında Bilgi | Neler Var?
Galat Mezarı
O tümülüsü olarak adlandırılan Galat Mezarı, 1954 yılında kaçak bir kazı sonrasında ortaya çıkarılmıştır. Zaman içerisinde harap olma tehlikesiyle karşı karşıyayken bakanlık tarafından kurtarıldı. Üzerinde yer alan taşlar numaralandırılarak Gordion Müzesi’ne taşınmıştır. Yeni ziyarete açılması 1999 yılını bulur.
Kayabaşı Mozaiği
İsmini bulunduğu köyden almıştır. Bir inşaat esnasında tesadüfen bulunan mozaik, M.S 3. yüzyıla ait bir eserdir. 6.60 x 6.70 metre ölçülerindeki mozaik, üzeri kapalı bir alanda sergileniyor. Üzerinde hayvan motifleri ve geometrik süslemeler görülebiliyor. Fakat birçok kısmı zamana bağlı olarak silinmiştir.
Anıtsal Kapı
Günümüze kadar gelmeyi başarmış bir yapı olan Anıtsal Kapı, 9 metre yüksekliğe sahiptir. Kentin girişinde ziyaretçileri karşılayan yapının, Frig yerleşiminin ilk evresinden kalma olduğu düşünülüyor. Yumuşak kalker betondan yapılan kapının her iki yanında ise döneminde silah deposu olarak kullanılmış birer avlu yer alıyor.
Kent Merkezi
Gordion Antik Kenti’nin ortasında kent merkezi bulunuyor. Saraylarla ayrılmış olan bu kısım kerpiçten yapılmış ve kenti kent kapısından ayıran duvarlarla çevrilmiştir. Kent merkezinde yer alan diğer bir duvar ise avluyu kuzey, güney ve batı yönlerinden çevrelemiştir. Yapılan bu duvarlar yapıyı içerde tutmak ve dışarısıyla bağlantısını kesmek amacıyla kullanılmış gibi görünüyor.
Saraylar
Kentteki duvar ile ayrılan iki büyük yapı Saraylar bölgesini oluşturmaktadır. Saraylar bölgesinde yer avlular günümüzde Megaron adı verilen taştan inşa edilmiş ahşap iskeletli antre ya da taraçadan oluşan bir yapı türü ile çevrelenmiştir.
Megaron 3
3 numaralı Megaron, Frig akropolünde yer alan en büyük binadır. Döşeme altına yerleştirilen kalaslar ile inşa edilen kalaslar, üstüne oturtulan ahşap direklerle ayrılmıştır. Yan kısımları galeri olarak kullanılan yapının orta kısmı ise tek katlı salon şeklindedir.
Kybele Tapınağı
3 numaralı Megaron’un kuzeyinde Kral Gordios’un efsanelerde söz edilen at arabasını durdurduğu Kybele tapınağıdır. Doğrudan alana bakan tek yapı olan tapınak teras üzerinde konumlandırılmıştır.
Teras Yapıları
Megaronlar arasında teras yapıları bulunur. Yapıların uzunluğu 100 metreyi aşmaktadır. Yan yana sıralanmış halde 8 adet megarondan oluşur. Bazı odalar depo olarak kullanılmıştır. Teras binasının tam karşısında yer alan yapı kazılmış ve fırın kalıntısına rastlanılmıştır. Rastlanılan bu yapının ise mutfak olduğu değerlendirilmektedir.
Kral Midas’ın Tümülüs’ü
Tümülüsler, zengin ve kraliyet soyundan gelen isimler için yapılmış olan dönemin mezar kompleksleridir. Kral Midas’ın Tümülüs’ü, Anadolu’da yer alan en büyük ikinci Tümülüs’tür. Gordion Antik Kenti’ne gelindiğinde 100 metrelik bir tünelden geçilerek varılan Tümülüs, Kral Midas ya da babası için yaptırdığı bir yapıdır. Tümülüsün yüksekliği 50 metredir. Antik dünyanın ikinci büyük tümülüsüdür. Tümülüs’ün en dikkat çeken yanı 3750 yıllık ardıçlarla desteklenmesidir. Ayrıca içeride görebileceğiniz ahşap mezar yapısı da çam ağacından yapılmıştır. İçeride yer alan bir mezar anıtında ise geometrik şekillerin bulunduğu ahşap panolar ortaya çıkarılmıştır. Bu şekiller oymalı ve kakmalı bir şekilde yapılmıştır. Mezar odasının içerisinde yer alan mobilyalar oldukça çarpıcıdır. Detaylıca incelendiğinde bu mobilyaların 2500 – 2800 yıllık tarihiyle dünyanın en eskilerinden biri olduğu düşünülüyor. Bu mobilyalar arasında koltuklar, sehpalar, paravanlar ve masalar yer alıyor. Ayrıca fibulalar (çengelli iğne) ve metal eşyalar Frig uygarlığına dair detaylı bilgiler aktarıyor.
Gordion Antik Kenti’nde Bulunan Kalıntılar
Gordion Antik Kenti’nde bulunan kalıntılar Orta Tunç Çağı’na kadar gitmektedir. Bölgede Orta Tunç Çağı’ndan kalma hiyeroglif yazılı kil mühür baskısı bulunmuş ve Gordion Müzesinde teşhire sunulmuştur. Bölgede, Erken Demir Çağı’na ait çanak çömlekler, kabartmalı ostostatlar, demirden yapılmış aletler, hayvan figürleri, işlemeli mobilyalar, bronz kazanlar, fildişi parçaları, sikkeler, mühür ve mühür baskıları, Helenistik döneme ait eserler ve cam boncuk kuyumculuğuna ait işlemeler çıkarılan diğer kalıntılardır. Gordion Antik Kenti’nin binlerce yıllık tarihinin izlerini taşıyan yüzlerce kalıntı günümüzde Gordion Müzesi ve Ankara Kent Tarihi müzesinde sergilenmektedir.
Gordion Müzesi
Gordion Antik Kenti’nde çıkarılan eserler 1963 yılından günümüze kadar Gordion Müzesi içerisinde sergileniyor. Tarihe tanıklık edeceğiniz birçok eser ile sizleri geçmişe götürüyor. İnsanlık tarihinin derinliklerine uzanmanıza yardımcı olan Gordion Müzesi, keşfedilmesi gereken bir hazine gibidir. Kronolojik olarak sıralanan tüm eserler, Frigyalıların yaşantısını anlamanızı sağlıyor. Müze bu denli tarihi eserleri barındırması nedeniyle Avrupa’da Yılın Müzesi yarışmasına katılmaya hak kazanmıştır. Hatta bu yarışmada yarı finale kadar gidebilmiştir. Hititlerin ve daha sonra Friglerin egemenliği altına giren Gordion Antik Kenti’nde çıkarılan eserler oldukça zengindir. Günümüzde hala kentin büyük bir kısmı toprak altındadır.
Gordion Müzesi’nde Neler Var?
Kentin ve höyük çevresinde çıkarılan buluntuları Gordion Müzesi’nde bilgi panolarıyla inceleyebilirsiniz. Kronolojik sıralanan eserler, müzede gezintiyi kolaylaştırdığı gibi tarihsel bilgi karışıklığını da önlüyor. Gordion Müzesi’ndeki eserlerin zaman dilimleri şöyledir.
- Helenistik Çağ
- Roma Dönemi
- Yunan seramikleri
- Geç Frig Çağı eserleri
- Lidya Dönemi
- Eski Tunç dönemi
- Erken Demir Çağı eserleri
- Orta Tunç Çağı eserleri
- Geç Tunç Çağı eserleri
Müzede yer alan eserler ise kabaca şöyledir:
- Erken Frig Dönemi buluntuları
- Kral Midas Tümülüsü
- Dokumacılıkta kullanılan ağırsak
- Tekstil ekipmanları
- Demir aletleri
- Selçuklulardan kalma bir kandil
- Kibele kabartmaları
- Çanak, çömlek (Frig baskılı yazılarla)
- Roma ve Frig mozaikleri
- Kaseler
- Fibulalar
- Süsleme tuğlalar
Frig Dönemi Eserler
M.Ö 1000 ve 400 yılları arasındaki eserler bu bölümde sergileniyor. Çeşitli figürler, çömlek parçaları ve eşyalar görülebiliyor.
Eski Tunç Çağı
Seramik kaplar, ağızlı testiler ve çeşitli araç gereçleri buraya yerleştirilmiştir. Gordion Antik Kenti’nin en erken dönemini burada görebilirsiniz.
Orta Tunç Çağı
Orta Tunç Çağı eserlerinin birçoğu mezar kalıntılarından çıkarılmıştır. Hiyeroglif yazılı mühür baskıları ve küpler bölümün dikkat çekenleri arasında.
Geç Tunç Çağı
Mühür baskılar, çömlekler, çanaklar ve yazıtlar geç tunç çağının en önemli eserlerindendir. Ayrıca çömlek kulbunda bir mühür baskısı vardır. Bu mühür baskısı hiyeroglif yazıtlıdır. M.Ö 1500 – 1100 yılları arasını kapsayan bir dönemdir.
Ankara Gordion Müzesi Nerede?
Gordion Antik Kenti ve Müzesi, Ankara’nın Polatlı ilçesindedir. Tarihin derinliklerine ulaşabileceğiniz kent, Yassıhöyük Köyü’ne oldukça yakındır. Şehir merkezine ise 95 kilometre civarındadır. İlçeye de 20 kilometre uzaklıktadır.
- Adres: Yassıhöyük Köyü, Polatlı
- Tel: 03126382188
Gordion Antik Kenti Giriş Ücreti 2023
Yassıhöyük Köyü’nde yer alan ve tarihi eserleriyle ziyaretçilerini büyüleyen Gordion Antik Kenti için giriş ücreti 40 TL’dir. Müze karta sahip olanlar ücretsiz olarak ziyaret edebilir.
Gordion Antik Kenti Ziyaret Saatleri 2023
Gordion Müzesi ve Antik Kenti 08:30 ve 19:00 saatleri arasında ziyaret edilebilir. 45 dakika öncesinden bilet almak için müzeyi ziyaret edebilirsiniz. Müze haftanın her günü ziyarete açıktır.
