Giresun Tarihi Yerler: En Gözde 15 Turistik Yer

 

Giresun geçmişte Miletos kolinisinin Kerasus adını verdiği bir yerleşim yeriydi. Bu topraklar yabani kiraz ağaçlarıyla tanınırdı ve hatta bazıları bu ağaçların yüzünden bölgenin yerinde bir şekilde “Kiraz Diyarı” olarak adlandırıldığını söyler. Ancak Türkmen hükümdarı Emir oğlu Süleyman Bey, 1397’de Kerasus’u fethetti. Kesin bir zaferle Kerasus, bir Türk yurdu olarak yeniden doğdu ve Vilayet-i Çepni adını aldı.

Giresun, Karadeniz’in ışıltılı şehirlerinden biridir. Sadece doğal güzellikleriyle değil, tarihi yapısı ve eserleriyle de kendine hayran bırakır. Giresun’un tarihi, antik çağlara kadar uzanır ve bu uzun geçmişi şehrin mimarisinde görülür. Geçmişte önemli bir yerleşim yeri olarak bilinen Giresun, farklı kültürlerin etkisiyle şekillenmiş bir mirasa sahiptir. Şehrin dar sokakları, tarihi yapıları ve mistik havasıyla sizi kendine çekecek pek çok yer keşfedebilirsiniz. Kalesi, müzeleri ve camileriyle birlikte, şehrin tarih kokan sokaklarında sizleri bekliyor. Unutulmaz bir seyahat deneyimi için Giresun tarihi yerleri keşfetmeye hazır mısınız?

 1. Giresun Kalesi

Pin

Antik çağda yapılmış muhteşem bir kale olan Giresun Kalesi’nin ihtişamı, M.Ö 2’ye kadar uzanıyor. Giresun tarihi yerler arasında yer alan kale, bir tepenin zirvesinde gururla dimdik duruyor ve ziyaretçilerini ağırlıyor

Zaman geçtikçe, kale değişikliklere uğradı, ancak merkez kulesi ve sağlam güney surları, surlarının içinde meydana gelen sayısız hikayeye tanıklık ederek ayakta kalıyor. Dikdörtgen bloklarla inşa edilen kalenin heybetli duvarları, eski imparatorlukların kudretini ve heybetini yansıtan görkemli Helenistik ve Roma dönemlerinde yapılmış gibi görünüyor.

Duvarları bronzdan yapılan kale, antik mimarinin gerçek bir şaheserdir.  Kaynaklar, Pontus Kralı I. Farnekes’in yönetiminde inşa edildiğini yazıyor. Kale, 1300’lerde Trabzon İmparatorluğu’nun Türklere karşı sınır koruyuculuğu yapıyordu. Bu nedenle sağlamlığını sağlamak için 1301 yılında Trabzon İmparatoru II. Aleksios tarafından güçlendirilmiştir.

2. Şebinkarahisar kalesi

Pin

Hacıkayası’nın engebeli arazisine oyulmuş Şebinkarahisar Kalesi, hem iç hem de dış bölümden oluşan ve Giresun turistik yerler arasında olan bir yapıdır.

Dış Kale’ye giriş yaparken, bir zaman portalına adım atar gibi hissedebilirsiniz. Giriş, kapısı iki yüksek kule ile çerçevelenmiş muhteşem bir kapıdır. Giriş kapısına, onu destekleyen kayaya incelikle oyulmuş, dolambaçlı bir merdiveni çıkarak ulaşabilirsiniz. Kalenin kuzeybatı ucundaki yapı ise, ihtişamıyla ancak gizemiyle eşleşen, çarpıcı oval bir burç olan Kızlar Kalesi’dir.

11. yüzyıl Türk mimari inceliğinin çarpıcı bir örneği olan İç Kale’nin büyüsüne kapılmaya hazır olun. Görkemli bir sekizgen kule ve dikdörtgen avlu, yalnızca kule destekli kapılardan erişilebilen kayalık arazinin üzerinde durmaktadır. İçeri girin ve alçak kemerli bir kapıdan girilen ve siperlere çıkan 42 merdiven basamağıyla övünen kuzeybatı köşesindeki nefes kesen dört katlı kule tarafından karşılanacaksınız. Bu 27 metrelik yekpare yapının her bir yüzü, çevredeki manzaranın büyüleyici manzarasını sunan yedi pencereyle ziyaretçileri ağırlıyor.

3. Meryem Ana Manastırı

Pin

Sarıyer Köyü’ndeki büyüleyici Kayadibi Mahallesi’nde yer alan Meryem Ana Manastırı, Giresun tarihi yerler arasında öne çıkıyor. Bu manastır, Bizans döneminden kalma gizli bir hazinedir. Şebinkarahisar İlçesi’nin 11 kilometre doğusunda yer alan bu görkemli yapı, geniş bir oyukla çevrili sarp bir kayalığın üzerinde yer alması nedeniyle, ünlü Trabzon Sümela Manastırı’nın etkisi yadsınamaz. Kompleks, girift bir şekilde bir araya getirilmiş çeşitli binalar ile görülmesi gereken bir mucizedir. Manastırın bazı bölgelerinde düzenli kesme taşlar görülebiliyor. Fakat genel olarak düzensiz moloz taşlardan yapılmıştır.

Büyük manastıra yaklaştıkça, manzara sizi bekliyor. Solda muhteşem bir su sarnıcı vardır. İkinci kata çıkıldığında ise birbirinin aynı büyüklükte ve göz alıcı tablolarla süslenmiş dört adet geniş öğrenci odası karşılıyor. Ancak asıl hazine, kayalık araziye ustalıkla oyulmuş muhteşem bir kilisenin bulunduğu tepede yatıyor. İçeride, her biri güzelce işlenmiş bir apsise sahip bir dizi nef ile karşılaşılır. Manastırın sağında da bir çeşme görülebilir. Gerçekten görülmesi gereken bir manzara, mimari tasarım ve işçiliğin bir başyapıtı sizleri bekliyor.

4. Giresun Müzesi

Pin

Eski Gogora Kilisesi, sadece 1850’lerde ve 1860’larda onu inşa eden Rumların tarihini değil, aynı zamanda bölgenin hikayesini de duvarlarında barındırıyor. Rum Ortodoks Kilisesi, şehrin dini ve kültürel mirasında hayati bir rol oynayarak, Rum cemaatinin ibadet etmesi için bir buluşma yeri oldu. İçerisinde Giresun tarihi ve turistik yerlerinden çıkarılan eserleri görebilirsiniz.

Ancak 1924 mübadelesinden sonra Gogora Kilisesi terk edilmiş ve zamanın yıkımına terk edilmiştir. Bir zamanlar büyük olan yapı bakıma muhtaç hale geldi ve geleceği belirsiz görünüyordu. 1948 yılına kadar binaya yeni bir kimlik kazandırıldı ve yaklaşık yirmi yıl hapishane olarak hizmet verdi. Müzede etnografik, arkeolojik birçok eser yer alıyor. Eski Tunç Çağı’ndan Osmanlı dönemine kadar eserleri de görmek mümkün.

5. Espiye Andoz Kalesi

Pin

Espiye Andoz Kalesi, tarihi M.Ö. 1300 yıllarına kadar uzanan küçük bir kaledir. Kalenin sağlam duran duvarları, belirli bölümleri koruyan gözetleme kuleleri ile zamanın testinden geçmiştir. Bazı hasarlara rağmen kuleler, bölge tarihinin zamansız geçmişini bugüne kadar gururla ayakta tutmaya devam ediyor. Geçmişte bilinen adıyla Andoz Kalesi, bölgenin kültürel mirasının ikonik bir simgesi haline geldi. Günümüzde deniz ve vadi manzarasıyla ziyaretçilerini çağırıyor. Kale, Espiye ilçesinin Yağlıdere mevkisindedir.  Giresun gezilecek yerler arasındaki kale, yerden yaklaşık 250 metre yüksekliktedir. Ayrıca sarnıç veya mezar olduğu düşünülen küçük bir bina kalıntısı vardır.

6. Kapu Camii

Pin

İslam mimarisinin gerçek bir şaheseri olan Kapu Camii, hayranlık uyandıran güzelliği ile ziyaretçilerini kendine çekiyor. Giresun turistik yerler arasındaki cami, kesme taştan özenle inşa edilmiş, kare planlı ve görkemli bir şekilde göğe yükselen merkezi bir kubbeye sahiptir.

İçeride, caminin duvarlarını ve tavanlarını süsleyen bitkisel süslemeler ve 19. yüzyıl mimari özellikleri ile tarihi yakından keşfedeceksiniz. Girişin karşısındaki mihrap, mekana derinlik ve boyut kazandıran kesme taş ve alçı kabartmaların çarpıcı bir örneğini sunuyor. Süslemesiz ahşap minber, yukarıdaki kubbeyi destekleyen payelerden birinin üzerinde yer alıyor. Camii 1539 yılında Mutasarrıf Seyyif Efendi tarafından yaptırılmıştır.

7. Kale Camii

Pin

Caddeye bakan bir platform üzerinde yükselen görkemli cami ile tarihi ve mimari dünyaya adım atabilirsiniz. Kare planlı ve çarpıcı bir merkezi kubbe ile tasarlanmış bu Osmanlı şaheseri, tamamen zarif kesme taştan inşa edilmiştir. Girişe yaklaştığınızda, gösterişli sütunlar ve sağlam bir taş blok ile süslenmiş basık kemerli bir kapı sizi karşılıyor.

Caminin inşası, tek girişi ve barok tarzı süslemeleriyle batının mimari etkisini yansıtıyor. Girişin yekpare taş sütunlarını süsleyen çarpıcı işlemeler ve iç mekanı süsleyen büyüleyici süslemelerle camiye hayran olabilirsiniz. Dikkat çekici bir şekilde, mihrap ve minber bozulmamış, zamansız zarafetlerini ve dönem özelliklerini sergiliyor. Günümzde yer alan cami asıl cami değildir. 1911-12 yıllarında Sarı Mahmutoğlu Hacı Mustafa Efendi tarafından yapılan ikinci camidir. İlk cami ise 1830 yılında Dizdarzade eşi Emetullah Hanım tarafından yaptırılmıştır.

8. Yavşan Köprüsü

Zamanda geriye gitmek ve Giresun’un  yüzyıllardır ayakta kalmış, gizem ve güzellikle örtülü estetik Yavşan Köprüsü’nü ziyaret edebilirsiniz. Aksu Nehri’ne dökülen bir derenin üzerinde gizlenmiş bu hayranlık uyandıran yapı, Giresun-Dereli karayolu üzerindeki Yağmurca Köyü sapağında ziyaretçilerini bekliyor. Köprünün yapılışına dair ışık tutan hiçbir yazıt veya tarihi kaynak olmadığı için bir sır olarak kalıyor. Ancak bu, köprünün cazibesini azaltmıyor. Köprünün yapımında kesme taş kullanılmıştır. Özellikleri bakımından tarihinin 18. yüzyıla ait olduğu düşünülüyor.

9. Tirebolu Kalesi

Pin

Tirebolu ilçe merkezindeki Saint-Jean Kalesi de gezginlerin yeni yerler keşfetme tutkusunu alevlendiriyor. Denizin ortasındaki bir yarımadada yükselen küçük ama heybetli kale, doğanın kendine has bir estetiğiyle buluşuyor. Kaleye tırmanmak ise, adeta bir keşif gezisine çıkmak gibi hissettiriyor. Yerel malzeme olan moloz taşlarla yapılan kalenin kent tarafına bakan girişi, basık kemerle ziyaretçileri adeta tarihin kapısından içeri davet ediyor. Surları ise dışarıdan payandalarla desteklenerek, güçlü bir yapıya dönüşen kale haline gelmiştir. Salnamelerde adı geçen mütevazi bir şapel olan Meryem Ana Kilisesi, keşfetmeyi bekleyen zengin bir tarihe sahiptir. Ama hepsi bu değil, kalenin kendisi, bölgeyi şekillendiren çeşitli kültürel etkilerin bir kanıtı olan küçük bir caminin kalıntılarını barındırıyor.

Giresun tarihi eserler içindeki kalenin içinde yürürken, her birinin anlatacak kendine özgü hikayesi olan Osmanlı dönemi mezar taşlarından oluşan bir hazineyi de görebilirsiniz. Bunca yıldır sonra dimdik ayakta duran kale duvarları da görülmeye değer. Tirebolu Kalesi’nin yıllar içinde kapsamlı bir restorasyon ve onarımdan geçen kale, yalnız bırakılamayacak kadar değerli bir tarihi eser.

10. Tiralizade Hasan Bey Konağı

Pin

Geçmişe adım atmak için Piraziz kasabasındaki en eski yapılardan olan Tiralizade Hasan Bey Konağı’nın ihtişamlı görünümüne yakından bakabilirsiniz. 1906 ve 1908 yılları arasında inşa edilen bu mimari mücevher, Karadeniz Bölgesi’ndeki son dönem Osmanlı dönemi sivil mimarisinin yaşam tarzını ziyaretçilerine yansıtıyor.

Giresun’daki tarihi yapılar arasında gururla duran konak, benzersiz özellikleri ve yerel tasarımıyla Piraziz’in tarihinin önemli bir parçası haline geliyor. İki katı ve geniş avluyu keşfederken Tiralizade ailesinin mobilyalarını, kişisel eşyalarını ve hatta özel bir kütüphaneyi keşfedeceksiniz. Ayrıca bir de bodrum kata sahiptir. Yapı mimarisinde barok ve rokoko üslubu görülebilir.

11. Eynesil Kalesi

Pin

Denizin parıldayan mavi sularına bakan kayalık bir yarımada üzerine kurulu Eynesil Kalesi, araştırmalara rağmen, hiçbir akademik kaynak bu muhteşem kalenin kesin yapım tarihini veya onu yapanın kim olduğunu ortaya çıkaramamıştır. Kökeni hakkında bazı kaynaklarda Romalıların adı geçmektedir. Bu tarihsel belgeleme eksikliğine rağmen, kalenin zamana dayanabildiği açıktır. 2001 yılında kısmen restore edildikten sonra günümüzde heybetli bir yapı olmaya devam ediyor. Aslında, bazı kaynaklar, kaleye bir zamanlar bir sarnıç ve etkileyici boyutlarda bir kilisenin eşlik ettiğini öne sürüyor . Kayalıklara baktığı tahmin edilen Kilise boyutlarının 6×7 metre olduğunu biliniyor. Fakat kilise ve sarnıca dair kalıntılar bulunamamıştır.

12. Hacı Miktad Camii

Pin

Giresun’un tarihi yerleri arasındaki caminin ilk kez 1661 yılında Hacı Miktad Ağa tarafından yaptırıldığı üzerindeki kitabeden anlaşılıyor. Hacı Çalık Kapudan’ın 1841’de camiyi onarma görevini üstlenmesiyle cami yenilendi. Ancak bugün gördüğümüz cami, onu 1889’da eski caminin yerine yaptıran Hacı İsmail Efendi’nin ellerinden çıkmadır. Caminin içindeki mihraptaki yaldızlı tasarımlar, gerçek bir sanat eseridir. Minbere doğru ilerlerken birbirine kenetlenen onikigenli tasarımlar, minbere dinamik bir görünüm kazandırarak derinlik duygusu yaratıyor. Dikdörtgen bir plana sahip cami en son 2011 yılında kapsamlı bir onarım geçirmiştir.

13. Alucra Kamışlı Köyü Kilisesi

Pin

Köçös oğlu Yani’nin 1890 yılında yaptırdığı bu kiliseyi görmeye değer. Mimar Çolak Kosti’nin elinden çıkan bu eser, moloz taş ve ince yonu taşla örülmüş sağlam bir yapıydı. Narteks ve mahfil gibi bölümleri olmayan kilisenin en dikkat çeken yeri ise doğu cephesindeki üçlü apsis. Bu apsisler yarım daire şeklinde ve beşik tonozla örtülü. Kilisenin içine girdiğinizde duvarlarda fresklerle süslü naos bölümünü görebilirsiniz. Naos bölümünde ise iki sütun dizisiyle ayrılmış üç nef vardır. Kilisenin batısındaki giriş kapısının üzerinde haç motifi işlenmiştir. Giresun’un tarihi yerleri arasındaki kilisenin etrafında da dikdörtgen şeklinde kemerli pencereler yer alıyor.

14. Yağlıdere Ağa Köprüsü

Pin

Yağlıdere Nehri, Türkiye’de güzel manzaranın içinden akar ve kıyısında, zamana karşı direnen görkemli bir köprü vardır. Bu köprü sıradan bir yapı değil,  iki yüzyılı aşkın bir süredir günümüze gelmeyi başaran bir tarihin parçası. Yağlıdere Alucra karayolu güzergahında bulunan köprü, mirası bu mimari yapı ile yaşayan Kethüdazade Emin Ağa tarafından 1816 yılında yaptırılmıştır. İnce yontulmuş andezitten yapılmış olan kemer, onu inşa eden mimarların beceri ve işçiliğinin bir göstergesidir. Duvarlarının moloz taştan, korkulukların ise kesme taştan yapılması yapıya ekstra katmıştır. 11 metre yüksekliğindeki köprü, 20 metrelik etkileyici bir alana yayılıyor ve ziyaretçilerini etkilemeyi  başarıyor.

15. Şebinkarahisar Fatih Camii

Pin

16. yüzyılın sonlarında inşa edilen tarihi yapı, dönemin sanatsal gücünü yansıtan bir mimari güzelliğe sahiptir. Ana malzeme olarak yığma taş ve kesme taş kullanılan yapı, her biri belirli bir amaca hizmet eden çeşitli bölümlerden oluşuyor. Bu bölümler cami, harim, kadınlar mahfili ve son cemaat yeridir. Ancak caminin orijinal ahşap yapısı iki yangına kurban gitti ve sağlam bir taş alternatifiyle değiştirilmesi gerekti. 1888 yılında bugünkü caminin yapımında Rasih ve Mahmut Paşaların ustalıklarını sergiledikleri kaynaklardan anlaşılmaktadır. Giresun’un turistik yerleri içinde bulunan caminin 3 girişi vardır.