Alacahöyük Tarihi, Nerede, Eserleri, Giriş Ücreti, Ziyaret Saatleri

İçindekiler

Alacahöyük Katmanları
Alacahöyük Mimari Özellikleri
Alacahöyük’te Sosyal Hayat
Alacahöyük Yapıları
Alacahöyük’ten Çıkarılan Eserler
Alacahöyük Antik Kenti Giriş Ücreti 2023
Alacahöyük Ziyaret Saatleri 2023
Alacahöyük Nerede
Alacahöyük Fotoğrafları
Alacahöyük Yol Haritası
Alacahöyük Sanal Tur

Okunma Sayısı 694

Çorum ilimizde yer alan ve 1835 yılında keşfedilen Alacahöyük Antik Kenti’nin asıl adı “İmat Höyük“tür. Alaca ismini bulunduğu Alaca isminden almıştır. Bu kentte ilk kazılar Atatürk’ün verdiği 500 lirayla başlamış ve o günden sonra dünyada adını duyurmaya devam etmiştir.

Osmanlı Devleti’nde bir arkeolog olan Theodor Makridi buradaki ilk kazıyı yapan kişidir. Alacahöyük bazı eserler ile M.Ö 5000 yılına eski Tunç ve Hitit dönemine kadar uzanıyor.

Kentteki 4 adet uygarlık çağı, zengin bir mirasın kanıtıdır. Bu 4 ana evre kendi içinde toplam 15 evreden oluşuyor. Özellikle Hititler döneminin eserleri olan temiz ve atık su kanalları, mabet, anıtsal kapılar ve şehir suruyla dini ve kültürel açıdan Alacahöyük’ün gelişmişlik seviyesini gösteriyor.

Bakır Taş Çağı’ndan Osmanlı dönemine kadar gelen eserler oldukça dikkat çekicidir. Alacahöyük’te çıkarılan B, R ve T işaretli mezarlar 6 ve 8 metre derinlikle kapsamlı bir tarih sunuyor.

Bu mezarlar 1935 yılında Sfenksli Kapı’nın yakınında çıkarılmıştır. Ertesi yıl yapılan kazılarla da A, A ve C mezarları ortaya çıkmıştır. H, S, D, E, F, K ve L Mezarları da 1937-39 yılları arasında kapsamlı bir çalışmayla gün yüzüne çıkmıştır.

Alacahöyük Katmanları

1. Uygarlık Katı

Höyüğün genelinde küçük yerleşim birimleri bulunmaktadır. Bu evre M.Ö 5000 – 3500 yıllarına kadar uzanabiliyor.
Toprak kaplar, çanak çömlekler, ve ayaklı meyvelikler burada çıkan eserler arasındadır. Ayrıca taştan yapılmış silah ve eşyalar da tarihi açıdan önemlidir.

2. Uygarlık Katı

Özenle yapılmış süslü sfenksler bu katta ilgi çekiyor. Ayrıca şehir suru, büyük yapılar, mabetler ve su kanalları eklenmiştir.
M.Ö 2500 – 2100 yılları arasını kapsayan bu katta altın ve gümüşten yapılan eşyalar çıkarılmıştır. Özellikle erkek mezarlarından çeşitli takılar çıkarılmıştır.

3. Uygarlık Katı

Hitit uygarlığının yaşam tarzının anlaşılmasında oldukça etkili olan bir kattır. Ayrıca Eski Tunç Çağı’nda hanedan mezarları da burada yer alıyor.
Çevresi taş ve üstü ahşapla kapatılan bu mezarların üzerinde kurban edilen hayvan başları koyulmuştur. M.Ö 2000 – 1200 yılları arasını kapsayan bu evre, günümüzde ilgi çeken Sfenksli Kapı’nın yapıldığı dönemdir.
Bunları yapılma amacı kentin kötülüklerden uzak tutulmasıydı. Taşlar üzerine yapılan müzisyen gibi çeşitli motifler de dönemin kültürel anlayışını gösteriyor. Bu dönemde kullanılan çivi yazılı tabletler de bunun bir kanıtıdır.

4. Uygarlık Katı

Geç Kalkolitik Çağı günümüze aktaran bir kattır. M.Ö 650 yıllarına kadar uzanan bu evre, Helenistik, Roma, Bizans Selçuklu ve Osmanlı dönemlerini içeriyor.
Çok fazla bir kalıntı çıkarılmayan 4. Evrede Alacahöyük’te önemini yitirmiştir. Ankara’da 1941 yılında Anadolu Medeniyetleri Müzesi açılmıştır. Burada çıkarılan çanak, çömlek ve paralar günümüzde burada sergileniyor.

Alacahöyük Mimari Özellikleri

Alacahöyük’teki evlerin dam tasarımının düz olduğu tahmin ediliyor. Yapıların tabanları ise kille kaplandığı düşünülüyor.
Evlerin içlerinde ocaklar bulunmaktadır. Odalar ise birbirine bitişik ve dörtgen planlıdır.
Kaynaklarda duvarların kamıştan yapıldığı ve çamurlar sıvandığı bildiriliyor. Fakat dallardan örgü şeklinde yapılıp yapılmadığı kesin olarak belirlenememiştir.
Yapı katında maden atölyesi olarak kullanılan odalar bulunmuştur. Bu odaların Eski Hitit Çağı’na kadar gittiği düşünülüyor. Bu odalar yaşamak için oldukça küçüktür.

Alacahöyük’te Sosyal Hayat

Bir Hitit tabletinde yazan “onların eline ekmek ver, hasta olanlara yardım et, ona ekmek ver su ver, aç olana ekmek, hastaya merhem, çıplağa giyecek ver” yazısından insan yaşamına verilen değer net bir şekilde görülüyor.
Hitit döneminde Alacahöyük, feodal bir yapıyla yönetiliyordu. Hakimiyeti olan krallıklardan vergi alındığı da kayıtlara geçmiştir.
Kral çok yönlü görevlere sahipti. Yargıç, başrahip ve komutan görevlerini de üstlenebiliyordu.
“Panku” adı verilen bir soylular meclisinde kralın kararları onaylanıyordu.
Kraliçe de kendi mührüyle krala destek verebiliyordu.
Günümüzdeki gibi memurlar devlet işlerinde görevliydi.
Şehir yaşamını tüccarlar, memurlar ve zanaatkarlar oluştururken köy yaşamını çiftçiler oluşturuyordu.
Savaş esirlerinin de Alacahöyük’te çeşitli haklara sahip olması hukukun üstünlüğünü gösteriyor.
Hitit döneminde çok tanrılı bir din anlayışı hakimdi. Fırtına ve Güneş tanrısı ülkenin en büyük tanrıları olarak biliniyor.

Alacahöyük Yapıları

Alacahöyük Potern

Alacahöyük’teki kent savunma sisteminde yer alan ikincil kapıya Potern adı veriliyor.
Tünele benzeyen bir geçit olan potern, sur duvarlarının altından geçiyor. Bu nedenle buradan geçiş ancak yaya olarak yapılabilir.
Bir giriş, iki burç ve iki kapıya sahip bu yapı, kalker cinsi taşlardan inşa edilmiştir.
İç kısımları toprakla doldurulan yapının 2 metre yüksekliği vardır.
Geniş ve yassı taşlar poternin tabanını oluşturur

Alacahöyük Hitit Barajı

Alacahöyük Hitit Barajı, yaşanan sel baskınları ve nehirlerden gelen su baskınlarına karşı da koruma sağlıyordu.
Sulamaya olan değeri bilen ve kuraklıkla baş başa kalan Hititler, M.Ö 13. Yüzyılda 13 tane baraj inşa ettirmiştir. Yaşadıkları bölgeye zamanla uyum sağlamak ve iklimin avantajlarını değerlendirmek için barajlar önemli bir görev üstlenmiştir.
Barajların yanı sıra kutsal su havuzlarıyla suyun kutsallığını ön plana çıkarmışlardır.
Yaklaşık 3500 yıl önce barajın önemini kavrayan Hititler’in sulamanın da sistematik hale gelmesi için çaba harcadıkları düşünülüyor. Baraj bir elin büyüklüğünde taşlarla yapılmış ve kille güçlendirilmiştir.

Alacahöyük Sfenksli Kapı

Andezit bloklarla inşa edilen Sfenksli Kapı 10 metre genişliğindedir.
Bir Hitit saray mabedine giriş için kapı görevi gören sol kulede; kral ve kraliçe, Fırtına Tanrısı, kurbanlık hayvanların taşınmasını ve hançerle gösteri yapan tasvirlere sahiptir. Ritüeller, domuz ve geyik avı da resmedilen hikayeler arasındadır.
Ayrıca saz çalan bir kişi ve görülen büyük bir boğa da sfenksli kapı da oldukça dikkat çekicidir.
Sağ kulede de bir dini törenin tasviri yer almaktadır. Burada fırtına tanrısının eşi Arinna tahtta otururken ona dua eden kişiler bulunuyor.

Alacahöyük Kral Mezarları

Kral mezarları, doğu batı yönünde dikdörtgen şeklinde tasarlanmıştır. Mezarların çevresinin taşlarla çevrili olması da önemli detaylardandır. Kral mezarlarının dikkate değer diğer özellikleri şunlardır:

Kral mezarlarından çok sayıda süs eşyası çıkarılmıştır. Çıkarılan eşyalara bakıldığında ölülerin giysileriyle gömüldükleri düşünülüyor. Bilezikler ve kaplar ve çeşitli mezar hediyeleri buna bir örnektir.
Mezar derinlikleri ise ortalama 0.75 metredir.
Kral kaya mezarlarından her ne kadar çeşitli eserler çıkarılsa da ziyaretiniz sırasında aslına uygun olarak dizayn edildiğini görebilirsiniz. Yani mezarlar ilk açıldığı andaki şekilleriyle yeniden düzenlenmiştir.
Mezarların üzerinde ise öküz başı ve kemikleri sıralı bir şekilde eklenmiştir.
Toplam 13 adet mezar vardır. Bu mezarlar 3 yapı katına dağınıktır.